- Osmanlı Devletinde Denizcilik
faaliyetlerinin yönetilmesi amacıyla 1844 yılında Hazine-i Hassa Vapurlar
İdaresi’ni kurulmuş ve deniz ulaşımı 1862 yılında Fevaid-i Osmaniye adı ile
yeniden örgütlenmiştir. Şirket 1871 yılında İdare-i Aziziye adını almış daha
sonra ise “İdare-i Mahsusa”ya daha sonra da “Osmanlı Seyr-i Sefain İdaresi”ne
dönüştürülmüştür.
- Osmanlı döneminin son denizcilik
idaresi olan “Osmanlı Seyr-i Sefain İdaresi” 1923 yılında 597 sayılı Kanun’la
“Türkiye Cumhuriyeti Seyr-i Sefain İdaresi”ne çevrilmiştir. Türkiye Cumhuriyeti
Seyr-i Sefain İdaresi’nin ilk hedefi yeni ve yeterli bir filo meydana getirerek
kendi limanlarımız arasındaki taşımacılığı geliştirmek olmuştur.
- Cumhuriyetin ilk yıllarında ise Ulaştırma
Bakanlığı'na bağlı olarak kurulan Deniz Yolları İşletmesi Umum Müdürlüğü, Haliç
Vapurları Şirketi ile Şirket-i Hayriye’yi satın almış, İstanbul Boğazı ve
Haliç’te vapur işletme hakkına sahip olmuştur. 06.07.1945 tarihli Resmî
Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 4470 sayılı Ulaştırma Bakanlığı
Görevleri ve Kuruluşu Hakkında Kanun’un 16 ncı maddesi ile Liman ve Deniz
İşleri Dairesi Başkanlığı oluşturulmuş ve denizcilik ile ilgili işler bu birim
tarafından yürütülmeye başlanmıştır.
- 1973 yılında gerçekleştirilen
organizasyon çalışmaları sonucunda, Liman ve Deniz İşleri Dairesi Başkanlığı,
Deniz Ulaştırması Genel Müdürlüğü’ne dönüştürülmüş ve Deniz Ticareti Genel
Müdürlüğü kurularak faaliyetler bu iki Genel Müdürlük tarafından
sürdürülmüştür.
- Deniz Ticareti Genel Müdürlüğü,
1979 yılında “Gemi İnşa ve Tersaneler Genel Müdürlüğü”ne dönüştürülmüş, anılan
Genel Müdürlük ile Deniz Ulaştırması Genel Müdürlüğü, 28 Şubat 1982 tarihinde
yürürlüğe giren “Bakanlıkların Yeniden Düzenlenmesi ve Çalışması Esasları”
hakkındaki 8/4334 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile “Liman ve Deniz İşleri
Genel Müdürlüğü” adı altında birleştirilmiştir
- Liman ve Deniz İşleri Genel
Müdürlüğü, 17 Haziran 1982 tarihli ve 2680 sayılı Kanun’a dayanılarak çıkarılan
182 sayılı KHK ile 13.12.1983 tarihinden itibaren “Liman ve Deniz İşleri
Başkanlığı” şeklinde teşkilatlandırılmıştır. Denizcilik alanında yetkili
kılınan bir diğer birim ise, 19.10.1984 tarihli ve 3056 sayılı Başbakanlık
Teşkilatı Hakkında Kanun’un 17 nci maddesine dayanılarak görevli ve yetkili
kılınan “Başbakanlık Deniz İşleri Başkanlığı” olmuştur. 09.04.1987 tarihli ve
3348 sayılı “Ulaştırma Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanun” ile
Başbakanlık Deniz İşleri Başkanlığı ilga edilerek “Deniz Ulaştırması Genel
Müdürlüğü” kurulmuştur.
- 10.08.1993 tarihli ve 491 sayılı
Denizcilik Müsteşarlığının Kuruluş ve Görevleri Hakkında KHK ile Başbakanlığa
bağlı “Denizcilik Müsteşarlığı” kurulmuştur. Müsteşarlığın kuruluşunda, ana
hizmet birimi olarak Deniz Ulaştırması Genel Müdürlüğü, Gemi İnşa ve Tersaneler
Genel Müdürlüğü ile Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı oluşturulmuştur.
- Denizcilik Müsteşarlığının 2011
yılında ilga edilmesi ile Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı bünyesinde
Tersaneler ve Kıyı Yapıları Genel Müdürlüğü adı ile faaliyet göstermeye
başlamıştır.
